Niyə xoşbəxt olduğum anların müddəti, bədbəxt olduğum anlara görə çox qısadır?

Bəzən bir şey sizi həqiqətən xoşbəxt edir. Bəlkə sevdiklərinizlə keçirdiyiniz gözəl bir axşam yeməyi, bəlkə işinizdə əldə etdiyiniz kiçik bir uğur, bəlkə də tək olanda hiss etdiyiniz dinc bir an.

Amma sonra… O xoşbəxtlik demək olar ki, yox olur. Yerinə yenidən narahatlıq, stress ya da boşluq hissi gəlir. Və siz düşünürsünüz: “Niyə bu qədər qısa çəkdi?”

Bu yazıda, “Niyə xoşbəxt olduğum anların müddəti bədbəxt olduğum anlara görə çox qısadır?” sualını fərdi inkişaf baxımından danışacağıq. Sadə bir dildə, gündəlik həyatımızda niyə xoşbəxtliyi bu qədər tez itirdiyimizi və bununla necə başa çıxa biləcəyimizi izah etməyə çalışacağam.

Və unutmayın ki: Xoşbəxtlik bir yer deyil, bir vəziyyətdir. Və bu vəziyyəti uzatmaq üçün edə biləcəyimiz şeylər var.

1. Beynimiz Mənfini Daha Tez Fərq Edir İnsan beyni sağ qalma məqsədi ilə təkamül edib. Buna görə də təhlükələri, çatışmazlıqları və riskləri daha tez qavrayır. Bu səbəbdən xoşbəxtlik bizə təbii olaraq “normal” gəlir, lakin çətinliklər dərhal diqqətimizi çəkir.

Yəni əslində beynimiz, xoşbəxtliyi fərq etməkdə gecikir, onu “əsas vəziyyət” kimi qəbul edir. Buna görə də xoşbəxtlik qısa kimi görünür.

2. Xoşbəxtliyə Öyrəşib Dəyərini Unuturuq İnsan xoşbəxtliyə öyrəşmədiyimiz üçün, ona çatdığımızda belə dəyərini tez unuduruq. Məsələn, yeni bir münasibət, yeni bir iş, yeni bir uğur… İlk vaxtlar çox həyəcan verici olur, amma bir müddət sonra o da normallaşır.

Bu vəziyyət psixologiyada “xoşbəxtlik set nöqtəsi” adlanır. Beynimiz müəyyən bir xoşbəxtlik səviyyəsinə öyrəşəndə, onu qorumağa çalışır, amma eyni zamanda yenilərini axtarmağa başlayır.

3. Bədbəxtlik Bizi Xəbərdar Edən Bir Siqnaldır Bədbəxtlik, beynimiz üçün bir xəbərdarlıq sistemidir. O deyir: “Burada nəsə yanlışdır.” Buna görə də bədbəxtlik hissi daha intensiv yaşanır, daha çox diqqət mərkəzində olur. Çünki beyin, “indiki təhlükəni həll et” deyərkən, xoşbəxtliyin varlığı əhəmiyyətsizləşir.

Buna görə də bədbəxtlik daha uzun görünür, çünki onunla məşğul olmağımız tələb olunur.

4. Qısa Müddətli Zövq, Uzun Müddətli Xoşbəxtliyi Əvəz Edir Gündəlik həyatda bir çox dəfə xoşbəxtliyi qısa zövqlərə bağlayırıq: alış-veriş etmək, sosial mediadan istifadə etmək, dad almaq kimi. Amma bu cür zövqlər keçici olduğu üçün qısa müddətdə bitir. Və arxasında bir boşluq buraxır.

Əsl xoşbəxtlik isə adətən daha mənalı seçimlər, bağ qurma, özünə sadiq qalma kimi uzun müddətli davranışlardan gəlir. Bunlar yavaş yaranır, amma daha qalıcıdır.

5. Diqqətimizi İtiririk Bir an xoşbəxtik, amma sonra telefonumuz əlimizə düşür, bir mesaj oxuyuruq, başqa bir problem ağlımıza gəlir. Beləliklə, xoşbəxtliyin içində qalmırıq. Ona diqqətimizi verə bilmirik.

Unutmayın ki: Xoşbəxtlik diqqət yetirildiyi zaman böyüyür. Diqqət yetirilmədiyi zaman isə səssizcə yox olur.

6. Keçmişə Ya Da Gələcəyə Bağlanıb Qalırıq Xoşbəxtliyin yaşandığı tək yer budur: indi. Amma biz çox vaxt keçmişdə yaşadığımız ağrılara bağlanıb qalır ya da gələcəkdəki narahatlıqlarımıza fokuslanırıq.

Buna görə də xoşbəxtliyin içində olan bu anı tam olaraq yaşaya bilmirik. Halbuki xoşbəxtlik, yalnız "indi" anında tapıla bilər.

7. Özümüzə Qarşı Nəzakətli Deyilik Bəzilərimiz xoşbəxt olanda özünə şübhə ilə yanaşır. “Bu qədər yaxşı ola bilməz,” deyir. “Bir şey əskikdir,” deyə düşünür. Bu düşüncə tərzi, xoşbəxtliyi məhdudlaşdırır. Çünki daxili olaraq “Mən bu qədər yaxşılığa layiq deyiləm,” inancı var.

Bu inanc, xoşbəxtliyi qısa müddətdə dağıdan ən güclü faktorlardan biridir.

Bəs Nə Edə Bilərəm?

1. Xoşbəxtliyi Şüurlu Yaşamağı Öyrənin Xoşbəxtkən “İndi xoşbəxtəm,” deyin. Özünüzə bu sualı verin: “Bu anı niyə xoşbəxt hiss edirəm?” Beləliklə, xoşbəxtliyin içində qalmağınız mümkün olar.

2. Kiçik Xoşbəxtlikləri Tanıyın Böyük xoşbəxtliklər hər gün gəlməz, amma kiçik xoşbəxtliklər hər gün var. Qəhvənin qoxusu, küləyin toxunuşu, birinin gülüşü… Bunları fərq etmək, xoşbəxtliyi uzadır.

3. Hər Günü Kiçik Bir Gündəlik Yazaraq Bitirin Hər gün “Bu gün hansı anlarda xoşbəxt oldum?” deyə yazın. Bu vərdiş, beyninizi xoşbəxtliyə daha açıq hala gətirir.

4. Şükr Etməyi Praktik Edin Hər səhər ya da gecə yatmadan əvvəl “Bu gün nələrə görə şükr edirəm?” deyə düşünün. Şükran hissi, xoşbəxtliyi uzadır, çünki beyninizə “Həyat gözəldir,” mesajını göndərir.

5. Özünüzə Qarşı Nəzakətli Olun “Mən xoşbəxt olmağa layiqəm,” deyə bilmək, xoşbəxtliyi qəbul etməyinizi təmin edir. Özünüzü qınamaq yerinə, özünüzə isti bir səmimiyyətlə yanaşın.

Nəticə Olaraq… Xoşbəxtlik qısa kimi görünür, çünki beynimiz ona öyrəşməyib. Çünki diqqətimizi itiririk. Çünki keçmişin yükünü daşıyırıq. Ya da gələcəyə narahatıq.

Amma əslində xoşbəxtlik, həmişə buradadır. Sadəcə fərqinə varmamız lazımdır. Və sonra, onun yanında qalmamız.

Unutmayın ki: Xoşbəxtliyin müddəti qısa deyil, biz ona yetərincə diqqət göstərmirik.

Təşəkkür edirəm ki, bu yazını oxudunuz. Ümid edirəm ki, sizə yeni bir baxış açısı qazandırar və gündəlik həyatda daha şüurlu seçimlər etməyinizə kömək edər.