Karar Vermek: Hayatın Kontrolünü Elinize Almak

Karar Vermek: Hayatın Kontrolünü Elime Almak

Hayatta birçok yol ayrımıyla karşılaşırız. Bazıları önemsiz gibi görünürken, bazıları ise hayatımızı kökten değiştirecek kadar büyük olabilir. Ancak asıl mesele, bu ayrımlarda kararsız kalmak değil; hangi yolu seçersek seçelim, onun sonuna kadar durabilmektir.

Karar vermek cesaret ister. Çünkü her karar, bilinmeyenlere açılan bir kapı gibidir. Ama aynı zamanda netlik sağlar. İçsel huzur getirir. Kararsızlık ise zihni meşgul eder, enerjimizi tüketir ve bizi bir yerde sıkışmış hissettirir. Küçük kararlar bile bir yön belirler ve bizi ilerletir.

Ben de zaman zaman bu çıkmazda bulundum. Geçmişte birçok kararı vermekte tereddüt ettim, seçenekleri tartıp durdum, kendimi analiz tuzağına düşmüş hissettim. Fakat zamanla fark ettim ki, hayatı şekillendiren kararların çoğu başta “doğru” olduğunu ispatlamayanlardır. Önemli olan kararı verdikten sonra onu doğru yapabilmeyi başarmaktır.

Neden Karar Veremiyor Olabiliriz?

İlk olarak, karar verme sürecinin neden zor geldiğini anlamamız gerekir. Bunun birkaç temel sebebi olabilir:

• Kusursuz seçim kaygısı: "Belki daha iyi bir seçenek var da ben onu kaçırıyorum" düşüncesi.
• Yanılma korkusu: Yanlış yolda yürümek, zaman kaybetmek ya da pişman olmak.
• Kontrol kaybı: Bir karar vermek, kontrolü elden bırakmak gibi bir his uyandırabilir.
• Değerlerle bağ kuramama: Eğer içsel değerlerimizle örtüşmeyen bir seçim yaparsak, sürekli kuşku duyarız.

Bu sebeplerle, çoğu zaman karar vermekten kaçınır, ertelemeye sığınırız. Oysa unutmayın, hayat ertelediklerimizle değil; karar verip adım attıklarımızla şekillenir. Daha doğrusu: Hayat, hatırladığımız kararlarla, cesaret aldığımız anlarla değişir.

Karar Verme Sanatını Öğrenmek

Karar vermek bir yetenektir. Ve bu yetenek, pratikle geliştirilebilir. İlk adımı atmak zordur ama her yeni karar, bir sonraki için daha kolay hale gelir.

Aşağıdaki basit yöntemle karar verme sürecini hem daha net hem de daha özgün hale getirebilirsiniz:

1. Amacını Belirle

Her kararın bir amacı vardır. Bu amacın ne olduğunu açıkça ifade etmek, seni dağılmadan ileri taşır. Kendine sor: “Bu kararla neye ulaşmak istiyorum?”

2. Seçenekleri Sınırlandır

Çok fazla seçenek, karar verme kapasitemizi zayıflatır. Üç ila beş arasında mantıklı seçeneği değerlendir. Diğerleri geçici olarak kenara alınabilir.

3. Kalbin Sesini Dinle

Bazen akıl uzun süre tartarken, kalp çoktan kararını vermiştir. Kalbin sesini duyabilmek için sessizliğe başvur. Derin nefes al, gözlerini kapat ve şu soruyu sor: “Hangisi içimden rahat eder?”

4. Riskleri Gözden Geçir

Hiçbir karar tamamen güvenli değildir. Her seçimin bir riski vardır. Ama asıl önemli olan, o riski göze alıp alamayacağını bilmektir. Kendine şunu sor: “En kötü ihtimalle ne olur? Bunu nasıl yönetirim?”

5. Kararı Ver ve Adım At

Karar verildiğinde geri dönüş yoktur. Asıl başarı, karar sonrası tutunduğun inançtır. Hangi yolu seçersen seç, onun arkasında dur. Gideceğin yolda eksik olanları dolduracak şekilde gelişebilirsin.

Karar Sonrası Duruşun Ne Kadar Önemli?

Bazı insanlar karar verir ama ilk engelle karşılaşırlar, derhal pişmanlık duymaya başlarlar. Oysa her karar, yolculukta yalnızca ilk adımıdır. Geri kalanı, karar sonrası tutumunla şekillenir.

Eğer bir işe başlarsan ama ilk ay zorlanırsan, “yanlış meslek mi seçtim?” diye düşünmek yerine, “ne öğrenebilirim?” diye sormalısın kendine.

Ya da bir ilişkiye başlarsan ama bir süre sonra sorunlar çıkarsa, “bu kişiyle mutlu olamayacağım” demek yerine, “ben burada ne öğreniyorum, nerede büyüyebilirim?” diye düşünmelisin.

Hayat, mükemmel seçimlerle değil, karar sonrası öğrenme ve adaptasyonla kazanılır.

Karar Verme Gücünü Kazanmak İçin Günlük Pratikler

Güçlü bir karar verici olmak için küçük alıştırmalarla başlayabilirsin:

• Kahvaltını sabah saat 8’de sabit bir şey ile yap: Seçim stresini azaltır.
• Her gün en az bir küçük karar al: Giyeceğin, okuyacağın kitap, dinleyeceğin müzik gibi konularda çabuk karar ver.
• Akşamları bir günlük tut ve şu soruyu cevapla: “Bugün hangi kararları verdim? Nasıl hissettim?”
• Karar verme sürecinde kendine zaman ayır: Acele etmeden, bilinçli hareket etmenin yollarını öğren.

Karar Verebilmek Özgürlüktür

Başkalarının planlarına göre yaşamak, aslında bir tür pasif hayattır. Gerçek özgürlük, kendi kararlarını alabilmektedir. Her karar, bir önceki senin sınırlarını aşmanı sağlar. Karar verebilmek, yaşamın mimarı olmaktır. Senin hayatın, senin seçtiğin yoldan geçer.

Unutma, kararsızlık bir çözüm değildir. Hatırla: Her karar, bir deneydir. Her deney, bir öğretidir. Her tecrübe, seni daha bilinçli, daha güçlü ve daha bilge kılar.

Sonuçta, hayatın kontrolünü ele almanın yolu, önce küçük kararlar vermekte, sonra onların sonucunda durmakta ve sonra da daha büyük seçimler yapmaya cesaret edebilmektedir.

Senin önünde sonsuz yol ayrımı olacak. Ama artık biliyorsun: Hangisini seçersen seç, onun arkasında durabilirsin. Çünkü karar vermenin gücü, sadece seçmekte değil, seçtikten sonra inşa etmekte saklıdır.

Hatırla:
Hayat, senin kararlarından ibarettir.
Ve sen, en güzel kararı bugün atacağın adımlarla yazıyorsun.